Αναμνήσεις από το Hobbiton

Όταν η φαντασία και μάλιστα η λογοτεχνική με έκανε να αγαπήσω τη ζωή μου

Κάποια στιγμή στην Τρίτη γυμνασίου, εκείνη την πιο έντονη εφηβική Άνοιξη της ζωής μου, έπεσε στα χέρια μου ένα κόμικ, ένα graphic novel για την ακρίβεια. Ο δημιουργός του ήταν ο David Wenzel και είχε βασιστεί στο βιβλίο κάποιου που –τότε- δεν ήξερα. Το όνομα αυτού J.R.R Tolkien και ένας από τους πρώτους και βασικούς λόγους που αγάπησα τη λογοτεχνία. Ένας δημιουργός-μαγικό φίλτρο για μένα που ένιωσα να με οδηγεί στην άκρη του ουράνιου τόξου.

Thanks old mate

Το “The Hobbit: An illustrated edition of the fantasy classic”  (1989) πραγματικά άνοιξε τους καλώς εννοούμενους ασκούς του Αιόλου για μένα. Από εκείνη τη μέρα που το διάβασα μονορούφι μέχρι σήμερα δε σταμάτησα ποτέ να έχω την αίσθηση ότι η φανταστική λογοτεχνία –σε οποιαδήποτε μορφή της- μπορεί να με ηρεμήσει, να με ταξιδέψει, να με ψυχαγωγήσει, χωρίς –όπως πολύς κόσμος νομίζει- να αποτελεί μια κρυψώνα στρουθοκάμηλου μακριά από τη σκληρή πραγματικότητά μας.

Φυσικά, τότε, ιδέα δεν είχα για τι με περίμενε. Ούτε καν, όπως προείπα, τον γέρο-Τόλκιν δεν ήξερα. Απλά υπήρξα τυχερός. Ο πατέρας ενός παιδικού φίλου είχε στην κατοχή του μια εντυπωσιακή και διαφορετική, σε σχέση με ότι συνηθιζόταν για έναν μεσήλικα στα τέλη των 90s, βιβλιοθήκη όσο και δισκοθήκη. Σπουδαγμένος στα 70s στην Αγγλία, οι δικοί του δίσκοι –σε μορφή αντιγραμμένης κασέτας- με έφεραν σε επαφή με τους Led Zeppelin και τους Rush για πρώτη φορά. Του οφείλω πραγματικά ένα τεράστιο ευχαριστώ. Για καλή μου τύχη, δειλά, ζήτησα από τον φίλο μου να μου δανείσει εκείνο το, πολύ διαφορετικό στα μάτια μου, κληρονόμημα από τον μπαμπά του, κόμικ που διάβαζε.

There to fantasy and back to reality again

Σκηνές από το graphic novel

Το έβαλα στη σχολική μου Polo τσάντα, μαζί με μια metal συλλογή της Black Dragon Records. Από αυτήν έμελλε να ανακαλύψω τους Candlemass και πολύ περισσότερο για μένα τους Manilla Road. Παίρνοντας, λοιπόν, αυτά τα δύο κειμήλια (artifacts αγγλιστί) για τη μετέπειτα ζωή μου, ξεκίνησα από τις χαριτωμένες αστικές ανηφοριές της Άνω Νέας Σμύρνης για τα δάση του Διονύσου. Ήταν ακόμη πρωί. Μέχρι να βραδιάσει είχα κυριολεκτικά καταπιεί ζωντανό το graphic novel του Wenzel.

Κοιτώντας μια τις εικόνες του και μία το φως του ήλιου να βουτάει μέσα από τα κλαδιά των πεύκων έξω από το παράθυρό μου ένιωθα να ακροβατώ σε δύο διαστάσεις που η μία εισχωρούσε στην άλλη. Πραγματικότητα και φαντασία ενώνονταν κάπου βαθιά στο μυαλό μου. Και σίγουρα σε αυτό βοηθούσε η δουλειά του illustrator που σεβόταν το ύφος του “Hobbit” απόλυτα, χωρίς να παλιμπαιδίζει και δίχως να «ενηλικιώνει» σκοτεινά και άσκοπα το κλασσικό αφήγημα. Έδινε τη δυνατότητα σε κάποιον στερημένο από παραμυθιακή φαντασία πιτσιρικά να κολυμπήσει για πρώτη φορά στον ωκεανό της.

Όση ώρα διάβασα δε σταμάτησα να ακούω το hit των χαμένων στη λήθη, μα, επίμονων στην μουσική τους ειλικρίνεια Manilla Road.

Ήταν δυο χτυπήματα για την άγουρη καρδιά μου. Σήμερα σκέφτομαι πως μακάρι ότι νιώθουμε ως «χτυπήματα» στη ζωή μας να ήταν πάντα τόσο γλυκά όσο εκείνα υπήρξαν για μένα.

Όχι, δε μεγάλωσα σε ένα σπίτι με απουσία βιβλίων. Όχι, δεν ήμουν από εκείνα τα παιδιά που δεν είχε πρόσβαση σε κείμενα και μουσικές. Θα έλεγα, ιδιαίτερα για το πρώτο, το αντίθετο. Μάλιστα ακόμα και σχετικά με το σινεμά, αν και ο πατέρας μου πάντα προτιμούσε κουλτουρέ ταινίες, η μάνα μου είχε ένα κόλλημα με τον επικό –και δη «αρχαιομεσαιωνικό»- κινηματογράφο. Αυτό είχε ως άμεσο αποτέλεσμα –άλλο που δεν ήθελα- δίπλα της να έχω δει οτιδήποτε είχε είτε χλαμύδα, είτε ιππότες. Μόνο που όποτε κάποια ταινία εμφάνιζε κάποιο φανταστικό στοιχείο –βλέπε δράκους- η μητέρα μου και πολύ περισσότερο ο πατέρας μου ξεφώνιζαν την ίδια λέξη: «Βλακείες».

Το πρώτο αμαρτωλό φιλί δε θα το ξεχάσω ποτέ

Και στα γερμανικά για το πιο επικό του πράγματος

Βλακείες. Λογικό για εκείνους και την προοδευτική μεν γεμάτη ταμπού σχετικά με οτιδήποτε «φανταστικό» όμως νοοτροπία τους. Η φαντασία πλησίαζε στο μεταφυσικό και το μεταφυσικό κρύβει απαραίτητα σκοπέλους γεμάτους δοξασίες που κρατούν κάποιον παγιδευμένο από «οπιούχες» αλυσίδες –έτσι πιστεύουν. Αδικαιολόγητα παράλογο για μένα, τότε καθαρά συναισθηματικά και λόγω γούστου, σήμερα με αρκετή πλέον γνώση για το αντίθετο. Οι μύθοι, ας είναι μεταφυσικοί, συχνά εμπεριέχουν τη διαχρονική και συσσωρευμένη ανθρώπινη εμπειρία σχετικά με την ίδια τη ζωή. Και αυτό δεν το λέω εγώ, το λέει ο παρολίγον νομπελίστας συγγραφέας Robert Graves μεταξύ άλλων. Εμένα απλά οι πρώτοι που μου έδειξαν τον δρόμο υπήρξαν ο J.R.R Tolkien και η γεμάτη -λέμε τώρα- «φαντασιακές δοξασίες» heavy metal μουσική.

Με αυτά τα δεδομένα, λοιπόν, η επική φαντασία αποτελούσε ένα μικρό άβατο και αμάρτημα. Ίσως για αυτό και να έπεσα με τα μούτρα επάνω της. Ήξερα και ξέρω όμως πως με γεμίζει με απόλυτη χαρά. Και δε πρόκειται να ξεχάσω πως με έκανε να πετάω και να μπορώ να αντιμετωπίζω τα πάντα με καινούργια ματιά. Σα να είχα πάντα πάνω μου, κρυμμένο στη νοητική μου τσέπη, ένα δαχτυλίδι που είχα τη δυνατότητα να το φοράω όταν θέλω και μονομιάς ο κόσμος να παύει να είναι γκρίζος. Αντίθετα να παίρνει όλα τα χρώματα του ουράνιου τόξου –ακόμα και κάποια που δεν ήξερα πως υπήρχαν.

Αργότερα στη ζωή μου θα έρθει το διάβασμα μυθολογιών και μάλιστα από επιστήμονες ιστορικούς, θα έρθουν τα RPG, εκατοντάδες δίσκοι heavy metal και μια μεγάλη αγάπη για τη fantasy λογοτεχνία. Όμως ποτέ δε θα ξεχάσω εκείνο το απόγευμα. Και την αίσθηση που μου άφησε. Που είναι τόσο γλυκά έντονη που καταντάει αφόρητη για να την αντέξω. Όμοια με πρώτο έρωτα –έστω σε φαντασιακό, αν θέλετε να το ονομάσετε έτσι, επίπεδο.